Determinanty zrównoważonego rozwoju ekonomiczno-społecznego rodzinnych gospodarstw rolnych w Polsce
Więcej
Ukryj
Data publikacji: 15-01-2021
Ekonomista 2021;(1):56-86
SŁOWA KLUCZOWE
KODY KLASYFIKACJI JEL
STRESZCZENIE
Dyskusja nad zrównoważonym rozwojem drobnotowarowych gospodarstw rolnych wynika ze znaczenia zarówno samej koncepcji zrównoważonego rozwoju ekonomiczno-społecznego w odniesieniu do rolnictwa, jak i dużej roli małych rodzinnych gospodarstw rolnych w Polsce. We wskazanym obszarze istnieje niewątpliwa luka badawcza w zakresie przekrojowych badań dotyczących małych gospodarstw rolnych. Analizę przeprowadzoną w tym artykule osadzono w teorii ekonomii politycznej i nowej ekonomii instytucjonalnej. Głównym celem artykułu jest identyfikacja czynników mikroekonomicznych i politycznych oraz powiązań z rynkiem, wpływających na poziom zrównoważenia ekonomiczno- społecznego rodzinnych gospodarstw rolnych w Polsce. Na podstawie bazy danych obejmującej ponad 700 jednostek za pomocą metody TOPSIS obliczono najpierw stopień zrównoważenia ekonomiczno-społecznego gospodarstw, a następnie wykorzystując analizę regresji wielorakiej określono wpływ wybranych czynników na poziom tego zrównoważenia. Z przeprowadzonej analizy wynika, że kluczową determinantą zrównoważenia ekonomiczno-społecznego gospodarstw rolnych jest ich integracja z rynkiem i pozycja w łańcuchu marketingowym. Sprawnie działające kanały dystrybucji produktów rolnych i powiązania rolnika z kontrahentami wzmacniają pozycję ekonomiczno- -społeczną gospodarstwa. Pozytywny wpływ ma także wykształcenie i młody wiek rolnika oraz wielkość produkcji i powierzchnia gospodarstwa. Z kolei wysoki udział dopłat z UE w dochodach rolnika oddziałuje negatywnie na zrównoważony rozwój gospodarstwa. Jeśli idzie o charakter produkcji, to typ mieszany produkcji rolniczej w większym stopniu wpływał na poziom zrównoważenia aniżeli jednostronna specjalizacja w produkcji roślinnej lub zwierzęcej. Powyższe zależności stanowią istotną wskazówkę dla polityki wsparcia drobnotowarowych gospodarstw rolnych w Polsce.