Wykształcenie jest uznawane za jeden z najlepszych sposobów wyrównywania szans zawodowych. Na podstawie danych pochodzących z bazy danych PISA 2003 autorzy dokonują oceny równości szans edukacyjnych w Polsce. Równość szans występuje wówczas, gdy przy danym wysiłku edukacyjnym (czas nauki) rozkład uzyskiwanych wyników (testy z matematyki) jest niezależny od uwarunkowań rodzinnych (poziom wykształcenia rodziców). Wyniki analizy pokazują, że jest odwrotnie: niemal przy każdym poziomie indywidualnego wysiłku edukacyjnego można zaobserwować wyraźną zależność wyników uzyskiwanych w nauce od pochodzenia społecznego. Jednak przy wyższych poziomach wysiłku edukacyjnego rozkłady wyników zbliżają się do siebie, co wskazuje, że wyższy poziom wykształcenia sprzyja wyrównywaniu szans. Wydłużając okres nauki, osoby pochodzące z mniej uprzywilejowanych środowisk mogą zredukować niekorzystny wpływ swego pochodzenia na uzyskiwane wyniki. Prawidłowości te występują także przy zastosowaniu odmiennych mierników wysiłku edukacyjnego i pochodzenia. (abstrakt oryginalny)