Artykuł jest poświęcony ewaluacji efektywności systemów instytucjonalnych krajów Unii Europejskiej w kontekście przemian gospodarczych prowadzących do powstania globalnej gospodarki wiedzy. Analiza teoretyczna odwołuje się do propozycji analitycznych nowej ekonomii instytucjonalnej ze szczególnym uwzględnieniem ekonomii kosztów transakcyjnych. W badaniu empirycznym zostały postawione dwa podstawowe cele badawcze. Celem głównym analizy jest ewaluacja postępów Polski oraz pozostałych "nowych" członków Unii Europejskiej w kontekście reform instytucjonalnych, które prowadzą do obniżenia kosztów transakcyjnych oraz odpowiadają paradygmatowi nowej globalnej gospodarki opartej na wiedzy. Drugim celem badania jest próba ewaluacji wpływu ostatniego światowego kryzysu gospodarczego z 2008 r. na procesy reform instytucjonalnych w "starej" Europie. Do realizacji tak zdefiniowanych zadań badawczych została przeprowadzona analiza TOPSIS efektywności instytucjonalnej krajów Unii Europejskiej w latach 2000-2010 na podstawie danych pochodzących z bazy Instytutu Frasera tworzonej na potrzeby badania wolności gospodarczej. (abstrakt oryginalny)