Opierając się na badaniach wtórnych i pierwotnych dokonano charakterystyki determinant rozwoju rynku pożyczek pozabankowych w Polsce z perspektywy ekonomicznej, regulacyjnej, technologicznej i socjologicznej. Determinanty te wpływają na zmianę modelu instytucji pożyczkowej z uwzględnieniem średniej kwoty pożyczki, kanału dystrybucji i profilu finalnego nabywcy. Od 2015 r. sektor pożyczkowy w Polsce, początkowo zupełnie nieuregulowany systemem prawnym, jest obecnie prawnie uregulowany przepisami w znacznym stopniu ograniczającymi początkowo stosowane lichwiarskie praktyki, a także jest poddany nadzorowi ze strony Komisji Nadzoru Finansowego, która od 2017 r. prowadzi publiczny rejestr instytucji pożyczkowych. Klienci zaciągający pożyczki pozabankowe są wykluczeni kaskadowo, a ich zadłużenie pożyczkowe wynika najczęściej z przymusu ekonomicznego. Zapowiedziane zaostrzenie przepisów antylichwiarskich może doprowadzić do całkowitego zaniku tego sektora, przez to obecni jego klienci będą zmuszeni skorzystać z oferty pożyczek w szarej strefie (podziemiu pożyczkowym), gdzie nie obowiązują żadne przepisy prawne i reguły. (abstrakt oryginalny)