Utylitaryzm, deontologia i etyka cnót: zbieżne czy przeciwstawne fundamenty etyczne ekonomii?
 
 
Więcej
Ukryj
1
Uniwersytet Warszawski
 
 
Ekonomista 2020;(2):253-269
 
STRESZCZENIE
Ekonomia neoklasyczna oparta jest na klasycznym utylitaryzmie - o wartości czynu (również dotyczącego konsumpcji dóbr) decyduje uzyskiwana z niego użyteczność. Z powodu wyboru tego fundamentu etycznego ekonomia jest często krytykowana. Głosy krytyki płyną m.in. od tych badaczy, którzy preferują etykę cnót. Twierdzą oni, że rynek działa na podstawie instrumentalnej racjonalności i zewnętrznych motywacji, a w rezultacie tracą na znaczeniu te działania, które mają wartość autoteliczną, wynikającą często z wewnętrznych motywacji uczestników gry rynkowej. Zwolennicy etyki cnót uważają, że ekonomia neoklasyczna próbuje unieważnić kategorię cnoty, a przez to uniemożliwia pełne wykorzystanie i rozwój zdolności ludzkich. Systemem etycznym przeciwstawianym często utylitaryzmowi jest deontologia, czyli etyka powinności i zobowiązań. Artykuł próbuje odpowiedzieć na pytanie, czy konflikt między utylitaryzmem a etyką cnót jest nieunikniony, czy też może jest on jedynie pozorny, gdyż rynek w rzeczywistości premiuje cnotliwe działania. Autor snuje refleksję nad właściwym rozumieniem tych dwóch systemów etycznych i ich rolą w teorii ekonomii. (abstrakt oryginalny)
eISSN:2299-6184
ISSN:0013-3205
Journals System - logo
Scroll to top